Międzyzdroje
Facebook Projekty realizowane z funduszy zewnętrznych

Powstanie i rozwój kurortu w latach 1850 - 1918

Przeprowadzona wcześniej parcelacja wsi miała duże znaczenie dla przemiany Międzyzdrojów z wioski rybackiej w ośrodek letniskowy. Władzę w tym okresie sprawował Sołtys a od 13 grudnia 1872 roku zgodnie z ordynacja wyborczą dla wschodniej prowincji Prus – naczelnik gminy.  Do jego obowiązków należało nadzorowanie porządku Publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

Posiadał szerokie uprawnienia w zakresie gospodarki wodnej, budownictwa ora rzemiosła. Kandydata na naczelnika wybierał sejmik powiatowy i zatwierdzał Naczelny Prezydent a od 1919 r. Rada Ministrów. Naczelnik gminy podlegał staroście w Świnoujściu. Koniec XIX wieku to okres bardzo szybkiego rozkwitu wioski i zdecydowanej przemiany w nadmorski kurort.

W 1862 roku wybudowano w południowo wschodniej części wsi świątynię pod wezwaniem św. Piotra Apostoła. W tym Roku Międzyzdroje liczyły 439 mieszkańców i posiadały 125 domów mieszkalnych oraz 77 budynków gospodarczych. W 1860 roku belgijski kupiec Lejeune wybudował przy promenadzie dom zdrojowy z zespołem 3 willi: Miramare – obecnie, Mon Bijou – i Stella Maris - . Założył przy nich park zdrojowy. Całą posiadłość wykupił od niego zarząd gminy w 1879 r. Odtąd zespół podlegał naczelnikowi gminy, który sprawował jednocześnie funkcję dyrektora uzdrowiska ( Kurdirektor) W 1899 roku naczelnik gminy August Grabowski odsprzedał willę miramare firmie berlińskiej Havestadt Und Contag.

Cały ten zespół stanowił Centrum życia towarzyskiego  uzdrowiska.  W przyległym do domu zdrojowego skrzydle znajdowały się bogato wyposażone sale: czytelnia, sala koncertowa oraz przeznaczona do organizowania wieczornych bali i festynów. Do sławy ośrodka w latach 90-tych XX wieku przyczyniły się odczyty oraz publikacje w kręgu berlińskich lekarzy radcy sanitarnego dr Oswalda. Informowały one o właściwościach leczniczych międzyzdrojskiego klimatu mającego bardzo korzystny wpływ na leczenie wszelkich schorzeń górnych dróg oddechowych i reumatycznych.

Mieszkańcy nazwali jego nazwiskiem jedną z ulic – obecnie Cicha. W 1894 r. Międzyzdroje odwiedziło 5000 kuracjuszy. Dla ich potrzeb powstało katolickie hospicjum Stella Matutina prowadzone przez siostry Boromeuszki oraz chrześcijańskie hospicjum Bałtyckiego Czerwonego Krzyża prowadzące ochronkę dla sierot i pensjonat dla panien.

W 1910 r. powstało w Międzyzdrojach ogółem 14 hoteli, szereg pensjonatów, sklepy z kosmetykami oraz  drukarnia Paula Lipskiego, która mieściła się na ul. Krasickiego i wydawała pocztówki reklamowe o mieście. Sprzedawano je w pawilonie handlowym w pobliżu domu zdrojowego. W latach 1902-1903 wybudowano pocztę, w której przez całą dobę można było wysłać telegramy.

W 1901 r. rozpoczęto budowę kolei żelazne Wolin – Świnoujście, na trasie której w 1902 r. znalazły się Międzyzdroje. 1 lipca 1906 roku otwarto uroczyście 300 metrowe molo, które wizytował radca Botther. Molo stało się obok kompleksu domu i parku zdrojowego drugim ważnym elementem koncentrującym życie towarzyskie międzyzdrojskiego uzdrowiska.

W latach 1912 -1913 wybudowano sieć kanalizacyjną , która obejmowała wszystkie parcele w Międzyzdrojach, powstała także elektrownia. Kurort posiadał nie tylko pełne uroku wille i pensjonaty położone malowniczo w otoczeniu zadbanej zieleni miejskiej i przyległych kompleksów leśnych, ale również znakomite jakościowo uzbrojenie techniczne. Przyczyniło się to do wzrostu liczby turystów. W 1900 r. wynosiła 12 000 osób, w 1910 osiągnęła liczbę 17 200 kuracjuszy a w 1913 roku 20 000 w skali Roku.

Okres prosperity ośrodka  został przerwany wybuchem I wojny światowej. W wyniku działań wojennych Międzyzdroje, funkcjonujące na prawach gminy wiejskiej nie poniosły strat w zabudowie, spadły jednak w wyraźny sposób dochody gminy pochodzące z ruchu turystyczno – wczasowego.

Bibliografia

  1. Fragment tekstu z informatora turystycznego autor Bogdan Jakuczun
  2. Studium historyczno – urbanistyczne Małgorzata Paszkowska ( obecnie Gwiazdowska) 1989 rok, Szczecin  

Publikacja

Monografia Międzyzdrojów