LAST MILE

"Czy pojazdy autonomiczne mogą stanowić rozwiązanie dla wyzwań ostatniej mili na obszarach wiejskich?" Te i inne wizjonerskie zagadnienia dotyczące praktycznych zastosowań związanych z transportem łączonym oraz nowych technologii w kontekście mobilności sezonowej na obszarach turystycznych, poruszono podczas międzyregionalnego spotkania partnerów projektu LAST MILE w Warnie. Poznanie istniejących koncepcji zarządzania mobilnością w bułgarskim regionie turystycznym Warny oraz możliwość analizy i oceny innowacyjnych rozwiązań, koncentrujących się na problematyce ostatniej mili, stanowiło motywację do spotkania się w tym miejscu przedstawicieli władz regionalnych oraz ekspertów ds. transportu, turystyki i środowiska z 6 krajów europejskich.

W dniach 6-9 marca 2017 r. około trzydziestu przedstawicieli władz regionalnych oraz ekspertów z dziedziny transportu, turystyki i środowiska, z sześciu krajów europejskich, uczestniczyło w wizycie studyjnej w Warnie (Bułgaria), Celem spotkania było poznanie lokalnych uwarunkowań, wdrażanych polityk oraz różnych podejść i praktycznych zastosowań odnoszących się do zrównoważonego transportu elastycznego, które w dalszej kolejności mogłyby zostać zastosowane we własnym kontekście regionalnym.

Dzięki szczególnym uwarunkowaniom związanym z bliskością Morza Czarnego oraz sąsiedztwem leżących w pobliżu dobrze znanych, letnich miejsc wypoczynkowych, Warna zmaga się z licznymi problemami, dotyczącymi szczytu ruchu turystycznego w sezonie letnim. W ostatnich latach, krok po kroku, wdrażano pierwsze rozwiązania w zakresie zrównoważonej mobilności, takie jak uruchomienie autobusu sezonowego, kursującego między centrum miasta a kurortami nadmorskimi lub wypożyczalnia e-samochodów z ofertą przeznaczoną specjalnie dla turystów. Dodatkowo w sezonie letnim świadczone są elastyczne usługi transportowe związane z przewozami pasażerskimi droga wodną. W ramach projektu LAST MILE planowane są dalsze działania wspierające rozwój elastycznych systemów transportowych obsługujących bazę hotelową oraz atrakcje turystyczne w regionie.

Partnerzy projektu odwiedzili region Byala, stanowiący dobry przykład gminy promującej elastyczne rozwiązania transportowe. W roku 2014 gmina zezwoliła prywatnym przedsiębiorcom na oferowanie usług transportowych w oparciu o dorożki (obecnie można skorzystać z oferty czterech przewoźników), zaś rok później zakupiono i uruchomiono elektryczny minibus służący obsłudze ruchu turystycznego w sezonie letnim. Głównymi beneficjentami wprowadzonych rozwiązań są turyści i właściciele domów letniskowych oraz apartamentów położonych na terenie gminy, którzy odwiedzają ten region i jego nadmorskie plaże w okresie wakacyjnym. Liczba użytkowników korzystających z uruchomionych rozwiązań transportowych sukcesywnie wzrasta, co sprawia, że lokalni interesariusze są coraz bardziej świadomi wagi rozwoju elastycznych usług transportowych na obszarze gminy.

Podczas warsztatów w miejscowości Byala partnerzy projektu LAST MILE wraz z regionalnymi interesariuszami z całej Europy zastanawiali się nad rozwiązaniami z nieodległej przyszłości, dyskutując nad możliwością wdrożenia pojazdów autonomicznych w kontekście problemu ostatniej mili oraz jak bardzo interesujące mogą być tego typu systemy i jaki mógłby być ich potencjał w odniesieniu do transportu elastycznego. Postawione pytania doprowadziły do ożywionej dyskusji i kontrowersyjnych spostrzeżeń: pomimo, iż oczekuje się pozytywnych oddziaływań dla różnych grup społecznych i bodźca dla branży turystycznej, to jednak na wielu obszarach jeszcze długo będzie brakować inteligentnej infrastruktury, która stanowi warunek konieczny do zaimplementowania pojazdów autonomicznych. Jeszcze ważniejsze są kwestie etyczne oraz problem akceptacji tego typu systemów przez użytkowników i pozostałych uczestników ruchu drogowego, którzy mogą odrzucać wszelkie argumenty przemawiające na jego korzyść.

W kwestii e-mobilności jednoznacznie stwierdzono, że e-carsharing może wnosić pewien potencjał jako oferta dla ostatniej mili w ruchu turystycznym. Jak wskazano podczas warsztatów, samochody elektryczne są bardziej przyjazne dla środowiska w porównaniu z samochodami wyposażonymi w silniki spalinowe/konwencjonalnymi, jednak wyłącznie w przypadku zasilania ich energią elektryczną pochodząca w istotnym procencie ze źródeł odnawialnych, w przeciwnym razie ślad węglowy jest taki sam lub nawet gorszy.

Wymiana poglądów potwierdziła, iż koncepcja transportu łączonego wraz z innowacyjnymi technologiami nie jest w stanie samodzielnie rozwiązać problemu ostatniej mili. Niezbędne są dodatkowe środki w zakresie usług związanych z mobilnością i informacją. Bogatsi w nowe doświadczenia oraz wiedzę z zakresu potrzeb dotyczących podejścia zintegrowanego, partnerzy projektu opuścili Warnę w dniu 9 marca, w celu kontynuacji prac nad projektem, w swoich regionach.

Następny etap prac związany jest z ewaluacją zakończonych niedawno analiz krajowych i regionalnych, w zakresie możliwości wdrażania transportu elastycznego oraz określenia warunków ramowych i barier, służących do scharakteryzowania znaczących różnic i cech wspólnych w poszczególnych regionach. Opracowana synteza będzie stanowić podstawę do rekomendacji unijnych, krajowych i regionalnych polityk, określających zasady ułatwiające wdrożenie małoskalowych, elastycznych systemów transportu.

Priorytetowym obszarem działań projektu po stronie polskiej jest Obszar Metropolitalny Szczecina oraz obszar gmin nadmorskich Wolin, Kamień Pomorski, Dziwnów i Międzyzdroje oraz gmina Przybiernów.

Szczegóły projektu Projekt LAST MILE stawia sobie za cel znalezienie zrównoważonych i elastycznych rozwiązań dla regionalnych systemów mobilności. Ma na celu zapewnienie, by podróżujący rzeczywiście pokonywali ‘ostatnią milę’ w łańcuchu podróży w sposób transportowo zrównoważony, przedstawiając jednocześnie mieszkańcom alternatywę względem korzystania z prywatnych samochodów podczas ich dziennych wycieczek. Projekt LAST MILE będzie wspierać regiony w tworzeniu optymalnie zaprojektowanych rozwiązań dostosowanych do wielu typów użytkowników, stosujących instrumenty informacyjne zorientowane na konkretne grupy docelowe, szukających powiązań z głównymi liniami i ośrodkami transportu publicznego oraz wprowadzających niskoemisyjne, energooszczędne pojazdy, co będzie prowadzić do zrównoważonych i finansowalnych systemów regionalnej mobilności. Całkowity budżet projektu: 1 607 720 € Wkład EFRR (INTERREG EUROPE): 1 346 442 € Czas trwania projektu: Etap I: 04/2016 do 09/2018, Etap II: 10/2018 do 09/2020

W celu uzyskania dodatkowych informacji, prosimy o kontakt z:

Regionalne Biuro Gospodarki Przestrzennej Województwa Zachodniopomorskiego (partner projektu - Polska) pl. Kilińskiego 3, 71-414 Szczecin Maciej Łapko T: +48 91 432 49 73  E: mla@rbgp.pl

LAST MILE Manager Projektu komobile Christine Zehetgruber, DI, T: +43-(0)1-89 00 681 -51 E: lastmile@komobile.at LAST MILE Lider projektu Environment Agency Austria Agnes Kurzweil, DI T: +43-(0)1-313 04-5554 E:agnes.kurzweil@umweltbundesamt.at www.interreg-europe.eu/lastmile